Met de derde editie van de Monitor Smart Mobility bevestigt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) dat slimme mobiliteit een onmisbare schakel is geworden in het Nederlandse verkeer. De nieuwste cijfers laten zien dat technologie zoals rijhulpsystemen, verkeersinformatie via apps en deelmobiliteit inmiddels structureel onderdeel zijn van hoe we ons verplaatsen – en wat dit betekent voor beleid op het gebied van veiligheid, bereikbaarheid en duurzaamheid.
Sinds de introductie van de monitor in 2023 worden ontwikkelingen op het gebied van slimme mobiliteit systematisch in kaart gebracht. De editie van 2025 markeert een mijlpaal: voor het eerst kunnen duidelijke trends worden geïdentificeerd. De monitor zoomt in op drie hoofdgebieden: voertuigautomatisering, verkeersmanagement & informatiediensten en mobiliteitsdiensten.
Voertuigautomatisering: ADAS op de voorgrond
De opmars van Advanced Driver Assistance Systems (ADAS) zet door. Dit zijn systemen die de bestuurder ondersteunen, zoals automatisch remmen en snelheidsassistentie. Belangrijkste inzicht: vanaf juli 2024 worden diverse systemen verplicht in nieuwe auto’s, wat de adoptie versnelt. Ook systemen die nog niet verplicht zijn – zoals dodehoekwaarschuwing – worden steeds vaker toegepast.
Uit onderzoek blijkt dat deze technologieën overwegend positief bijdragen aan de verkeersveiligheid. Toch is het kennisniveau onder gebruikers nog te laag. Zo weet 31% van de gebruikers niet dat hun auto over een automatisch remsysteem beschikt. Het ministerie werkt daarom samen met onder meer ANWB, BOVAG en RDW via de ADAS-alliantie om bewustwording te vergroten.
Opvallend is de lage tevredenheid over de waarschuwende Intelligente Snelheids Assistent (ISA), vooral vanwege onterechte waarschuwingen. Om de betrouwbaarheid te verbeteren, werkt IenW samen met onder meer Euro NCAP aan betere datakwaliteit en praktijkgerichte tests, die in 2026 worden ingevoerd.
Navigatie en verkeersmanagement: slimme informatie wint terrein
Navigatieapps zijn voor vrijwel iedere weggebruiker niet meer weg te denken. In 2024 gebruikt 96% van de mensen een navigatiesysteem. Steeds vaker ook op bekende routes, vooral vanwege de behoefte aan actuele informatie over files en reistijden. 81% van de gebruikers past onderweg zijn route aan op basis van deze informatie – bijna een verdubbeling sinds 2021.
Deze trend onderstreept de verschuiving van statische borden naar in-car informatie. Daarom werkt het ministerie samen met marktpartijen via het Digitaal Stelsel Mobiliteitsdata aan betrouwbaardere, actuele data. Wegbeheerders zoals gemeenten en Rijkswaterstaat worden aangemoedigd verkeersinformatie digitaal aan te leveren. Daarnaast worden ook afspraken gemaakt over het delen van veiligheidswaarschuwingen, zoals voor naderende hulpdiensten. Uit onderzoek blijkt dat 84% van de weggebruikers dan ook daadwerkelijk ruimte maakt.
Deelmobiliteit: groei met aandacht voor regulering
De populariteit van deelmobiliteit blijft toenemen. In 2024 maakt 20% van de Nederlanders gebruik van een deelvoertuig, een stijging ten opzichte van 15% in 2022. Tegelijk daalt het aantal beschikbare deelauto’s iets, wat erop kan duiden dat de markt zich consolideert. Opvallend is dat ruim de helft van deze auto’s elektrisch is.
Met het programma Natuurlijk!Deelmobiliteit faciliteert IenW samenwerking tussen overheden en marktpartijen. Doelen zijn meer standaardisatie, kennisdeling en betere aansluiting tussen gemeenten. Ook wordt gewerkt aan betere monitoring van hubs en het effect van deelmobiliteit op de leefomgeving.
Vooruitblik
De inzichten uit drie jaar monitoring geven een goed beeld van waar Nederland staat op het gebied van slimme mobiliteit. De rode draad: technologie biedt kansen om mobiliteit veiliger, duurzamer en efficiënter te maken – mits die op de juiste manier wordt ingezet. Het ministerie blijft de ontwikkelingen volgen en bijsturen waar nodig, zodat het mobiliteitssysteem ook in de toekomst goed blijft functioneren.
